Als de huidige premier, Wim Kok (PvdA), eind augustus besluit om geen lijsttrekker te zullen zijn bij de kamerverkiezingen van mei 2002 wordt, aldus de opiniepeilers, de VVD slapend de grootste partij. Zo gaat dat in de monarchale 'partijdemocratie' van Nederland. De eenvoudige timmermanszoon uit Hendrik-Ido-Ambacht besluit soeverein en in zijn uppie, al dan niet in samenspraak met zijn onvolprezen echtgenote, hoe het verdergaat met zijn partij - en op enige afstand hoe het verder gaat met dit kolere regentenland! Daar komt, zoals in een beetje democratie zou behoren, zelfs geen partijkader of partijtop aan te pas. Ook geen partijtoppers als fractievoorzitter Ad Melkert of een partijcoryfee als Felix Rottenberg. Ter vergelijking: in de Verenigde Staten maken voorverkiezingen uit wie lijsttrekker mag zijn.

Ik was een vriend van Felix en een bewonderaar. De voormalig partijvoorzitter van de PvdA, met de inmiddels vele petten. Die functie bekleedde hij samen met dr. Ruud Vreeman, die toentertijd vice-fractievoorzitter was in de Kamer en thans PvdA-burgemeester van Zaanstad is en nog veel meer in het poldermodel.
Vóór 1998 was ik vele jaren bevriend met Vreeman, tot hij mij de vriendschap opzegde op briefpapier van de PvdA omdat ik het boek Tegen de islamisering van onze cultuur. Nederlandse identiteit als fundament had durven schrijven. In Ruuds ogen een ware misdaad. Rottenberg is thans medewerker van Het Parool, de VPRO, AT5 en wat al niet, alsmede onafhankelijk adviseur van minister-president Kok, van fractievoorzitter Melkert en van tv-rubriek Nova, onder meer inzake kwesties van het Koninklijk Huis.

Dat kan allemaal in dit monarchale en politiek volstrekt ondemocratische land. Tegen ruime betaling. Dat laatste gun ik Felix van harte; ik gun het hem welvarend te zijn. Kok beslist intussen, geheel soeverein, over zijn, Rita's en ons lot. Dat is een volwaardige democratie volstrekt onwaardig.

Ik ken Kok, ook al een voormalige partijvriend, vanaf de tijd dat hij nog secretaris was van de Houtbond NVV (Kok had Nyenrode gedaan, waar ik na zijn afstuderen docent was) en later als voorzitter van het NVV en de FNV, en nog weer later, in 1986, als lijstduwer van de PvdA onder de onvolprezen Den Uyl. En in 1989 was ik medecampagnevoerder voor de PvdA van lijsttrekker Kok.

Na de campagne van 1989 was het over tussen mij en de PvdA, en ook tussen mij en Kok. Ten tijde van de campagne werd duidelijk dat de koppeling tussen lonen en uitkeringen niet viel te handhaven en dat de kosten van de WAO volledig uit de hand liepen. Kok onderschreef dit, maar Maurice de Hond, opiniepeiler en campagnestrateeg van de PvdA, had uitgevonden dat de leus 'Handen af van de WAO en herstel van de koppelingen' het beter zou doen bij het electoraat. Dus maakte Kok zich daar sterk voor, tegen beter weten in. Zo is kennelijk de politiek, maar ik hield het daarna voor gezien, zegde mijn zestienjarige partijlidmaatschap op en vestigde mij als partijloos zelfstandig ondernemer.

Nadien werd mij door politiek leider Kok en PvdA-burgemeester van Rotterdam Bram Peper letterlijk het brood uit de mond gestoten. Geen enkele overheidsopdracht - mijn bewezen wetenschappelijke en praktische kwaliteit - was nog mijn deel.

Sterker nog, de minister van Binnenlandse Zaken in Lubbers-III, de veelgeprezen Ien Dales zaliger (PvdA), gaf mijn broodheren de opdracht mij te ontslaan als bijzonder hoogleraar aan de Erasmus Universiteit. Hetgeen haar ten langen leste met mijn instemming lukte. Ik nam onder grote druk 'vrijwillig' ontslag. Ik ben echter tot het laatst toe gesteund door de toenmalige secretaris-generaal van Binnenlandse Zaken - en thans minister van Buitenlandse zaken - Jozias van Aartsen (VVD) onder de uitroep: 'In Parijs ontslaat men geen Sartre, in Den Haag geen Fortuyn!'

De vermaledijde Dales heeft ten slotte van mij over haar graf heen mogen regeren. In september 1995 nam ik in stijl, zonder wanklank, afscheid met mijn uittrede-rede Ondernemer worden van jouw eigen arbeid. De overlegeconomie voorbij en werd ik lovend toegesproken door mijn collega en goede vriend prof.dr. Roel in 't Veld (kortstondig PvdA-staatssecretaris van Onderwijs en Wetenschappen onder Lubbers-III) en door de politiek leider van de VVD, Frits Bolkestein: een uitstekend debater en essayist die het politieke debat wist aan te zwengelen als geen ander, maar als politicus niets voorstelde.

Politiek gaat niet alleen over ideeën en ideeënvorming, maar bovenal, zeker als je aan de regering deelneemt, over machtsvorming en -uitoefening. Bolkestein wist beleidsmatig nooit iets van enige betekenis voor elkaar te krijgen. Het vergaat hem inmiddels hetzelfde als lid van de Europese Commissie in Brussel. Zijn door hem aangewezen (ook de VVD is monarchaal!) opvolger Hans Dijkstal heeft geen ideeën, beheerst nimmer het debat en heeft als minister van Binnenlandse Zaken onder Kok-I bewezen geen politieke daad- en beleidskracht te kunnen ontwikkelen. Hij kon vier jaar lang niet eens vertellen hoeveel politieagenten er onder hem dienden! En dat moet dan de grootste partij worden?

De politici zijn met vakantie, in de komende weken zal ik u duidelijk maken waarom u in mei 2002 beslist niet op die bierpompliberalen, de VVD, moet stemmen en natuurlijk ook niet op de PvdA van Wim, Ad, Ruud of Felix!

Pim Fortuyn