Jong zijn in Nederland, is dat leuk? Ja natuurlijk, jong zijn is immers meestal leuk, vooral in een welvarend land als het onze. Je lijdt geen gebrek, er is een mooi veelzijdig uitgaansleven en er zijn ongelooflijk veel mogelijkheden om je te ontplooien. Tal van studies en studiemogelijkheden staan tot je beschikking. Je kunt geleerde worden, maar ook een mooi beroep kiezen, tandarts bij voorbeeld of advocaat. Je kunt een goed vak leren, loodgieter of elektriciën worden. Je kunt zelfs kunstenaar worden, beeldend of uitvoerend. Als je niet beter zou weten, zou je kunnen denken dat je leeft in een aards paradijs. Toch valt op dit rooskleurige beeld wel wat af te dingen. Groeien gaat immers altijd gepaard met pijn en gaat zelden vanzelf. Het is voor de meesten toch een hele klus om uit het aanbod van talloze mogelijkheden iets te kiezen. De keuze moet maar al te vaak een leven lang mee en dat is dus een zware opgave. Daarnaast moet je erachter zien te komen wie je eigenlijk bent. En ook dat is niet gemakkelijk. Ben je degene die anderen willen dat je bent, of wil je proberen dat zelf uit te maken?De eerste weg lijkt het gemakkelijkst, maar kan in het latere leven tot problemen leiden. Immers, zijn wie anderen denken dat je bent vereist een voortdurend toneelspel en dat is naast vermoeiend ook castrerend. Je bent er tenslotte voor weggelopen en hebt niet uitgezocht wie je ten diepste bent en wilt zijn. Toch is dat een weg die veel mensen gaan. Het oerhollandse gezegde ‘doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’ sterkt velen in de opvatting dat het zo maar het beste is.Je kunt kiezen voor regelmatig zelfonderzoek. Dan behoor je bij een kleine voorhoede van mensen die hun eigen weg gaan. Dat is heel enerverend, en de beloning is niet gering, maar het is ook een met angst en vrees beladen avontuur. Je kunt dan niet links en rechts over je schouder kijken om je koers te bepalen, neen, je zult je eigen kompas moeten ontwikkelen en dat gaat door heel veel vallen en evenveel keren weer opstaan. Het is ook eenzaam, want ook je hartsvrienden en –vriendinnen kunnen je daar niet in raden, zelfs de ene prins of prinses op dat witte paard niet. Ze kunnen met je meedenken, ze kunnen vertellen van hun eigen ervaringen, maar jij moet zoeken, afwegen en daarna geheel alleen besluiten en opdraaien voor de gevolgen. Dat is soms een hard gelag, maar de beloning is groei.Je hebt twee soorten mensen, jonge en oude mensen. Dat heeft niets met leeftijd te maken. Jonge mensen kiezen voor het pad van de groei, keer op keer een leven lang, oude mensen passen zich aan en doen wat anderen van hen verwachten en vragen, eveneens een leven lang. Je kunt daar ver mee komen. In ons land kun je er zelfs minister-president mee worden. Toch hoop ik dat velen van jullie kiezen voor dat smalle moeilijke pad, dan zal Nederland nog decennia lang kunnen profiteren van deze generatie. Jong, op groei gericht en een levenlang vitaal!Deze column is verschenen is Sum april 1995