De PvdA profileert zich naarmate de verkiezingsstrijd zijn climax bereikt steeds meer als de partij van het oude nieuws en de belegen recepten. Het armoedeprobleem is door haar opgepakt, maar niet door zich te verdiepen in de structuur van het armoedeprobleem. De PvdA weet niet meer waarover zij het heeft. Alles met een krappe beurs wordt op één hoop gegooid en voorzien van het etiket zielig. Velen van hen die arm zijn, zijn allerminst zielig en zitten helemaal niet te wachten op een fooi.
Zij die nimmer meer kans maken in het circuit van de betaalde arbeid te worden opgenomen, omdat ze nu eenmaal met pensioen zijn of daar fysiek of psychisch nimmer meer toe in staat zijn, verdienen onze zorg. Dat is gewoon een kwestie van beschaving in een samenleving van overvloed. Zij moeten niet worden afgescheept met een fooi, maar in staat worden gesteld ten volle deel te nemen aan het moderne maatschappelijke leven, inclusief telefoon en internet.
Zij die wel in staat mogen worden geacht deel te nemen in het circuit van betaalde arbeid dienen daartoe in de gelegenheid te worden gesteld. Niet door de armoedeval nog eens te vergroten door verhoging van de uitkeringen. Maar door fiscalisering van de verzorgingsstaat: een systeem waarbij iedere burger in de werkbare leeftijd een inkomstenbelastingformulier invult en via een glijdende schaal wordt gecompenseerd voor zijn lasten, inclusief de huur. Een dergelijk bestel maakt het zeer aanlokkelijk om ook laagbetaalde arbeid te aanvaarden, dan gaat men er netto werkelijk op vooruit en zorgt men ervoor dat er geen cent terechtkomt bij de verkeerde persoon.
De koopkrachtreparatie van het kabinet-Kok in verkiezingstijd leidde ertoe dat ik zomaar honderd gulden kreeg van het energiebedrijf om mijn koopkracht te repareren, hetgeen werkelijk nergens op slaat daar mijn koopkracht geenszins reparatie nodig heeft. Op die manier is zeker vijfhonderd miljoen gulden het raam uitgekieperd en het houdt werkelijk niet op. Kinderoppas, gezondheidszorg, onderwijs, infrastructuur, technologiebeleid, het mag in het volgende kabinet van Kok allemaal op miljarden meer rekenen, en dat onder de belofte van belastingverlaging. Je zou gaan geloven dat ze in Den Haag kunnen toveren. De begrotingsdiscipline is inmiddels met de naderende verkiezingen volledig zoek, en dat mag het nieuwe kabinet vervolgens oplossen.
Door gejubel over het poldermodel en de gevulde kassen van de bedrijven verliezen ondernemers hun scherpte. Er wordt weer collectief achterover geleund en gewerkt op de automatische piloot, klanten en omzet komen toch wel. Totdat, ja totdat er een recessie inzet. Mijn verwachting is dat deze zich in de loop van 1999 aandient. Op die recessie zijn we noch mentaal, noch economisch voorbereid. Het is heel goed denkbar dat de euro via speculatie door financiële markten op zijn hardheid wordt getoetst, dat dit valutafluctuaties en onzekerheid oproept, dat in reactie daarop de vele kleine beleggers hun overgewaardeerde aandelen van de hand doen. En voordat we het weten zitten we in een heuse recessie. Zuidoost-Azië laat ons zien hoe snel dat kan gaan.
Het volgende kabinet staat dan direct voor de opgave, voortvloeiende uit het stabiliteitspact, om fors te bezuinigen, iets in de orde van grootte van zo'n slordige twintig miljard gulden, en dat met een collectieve sector die allang niet meer weet wat het is om de broekriem aan te halen. In dit Sinterklaas spelen nemen PvdA en CDA het voortouw. Het CDA zegt daarbij nog ronduit dat het niet doet aan lasteneverlichting, dat is in ieder geval realistische en eerlijk. De PvdA tovert het gewoon, zoals te doen gebruikelijk, uit de hoge hoed. De trend in heel Europa is echter aanzienlijke lastenverlaging, met name in de hoogste schijven. In Duitsland woedt een discussie over of het nu 35 of 39 moet worden. De introductie van de euro leidt tot prijstransparantie en grensoverschrijdende concurrentie, en op hun beurt zullen die nopen tot belastingharmonisatie. Het is evident dat ons land ver uit de pas loopt en dat het hele belastingplan voor de volgende eeuw van de heren Vermeend (PvdA) en Zalm (VVD) zo de prullenmand in kan. Het zijn nationale stokpaardjes die daarin worden bereden, terwijl we toe moeten naar een belastingstelsel dat zich kan meten in de context van de EU, waarbij het evident is dat wij, gezien onze economische banden, er verstandig aan doen Duitsland als voorbeeld te nemen.
Op wie nu te stemmen op 6 mei? In mijn vorige column riep ik Bolkestein (VVD) op zich vóór de verkiezingen nog eens klip en klaar uit te spreken over het asielbeleid en het recht op gezinsvorming en -hereniging, opdat wij zouden weten wat ons 6 mei te doen staat. Welnu, Frits Bolkestein heeft ons op onze wenken bediend en zich voor beperking van de instroom van nog meer vreemdelingen uitgesproken, dus u weet op wie 6 mei moet stemmen.
