16/06/2000 - Nu.nl

Suriname wordt nu echt een gebed zonder end. De bevolking is ruim een jaar geleden massaal de straat op gegaan om een einde te maken aan het incompetente, corrupte en autoritaire bewind van president Wijdenbosch. Het gevolg was niet de afzetting van de president, ook niet na een motie van wantrouwen in het parlement, maar vervroegde verkiezingen. Nieuw Front, een verzameling van oude en nieuwe partijtjes die zich verzetten tegen Wijdenbosch, heeft overtuigend gewonnen.

Overigens hetzelfde Nieuw front dat het niet eens kon worden over een opvolger voor Wijdenbosch, waardoor deze laatste ook na de aanname van de motie wantrouwen nog vrolijk een jaar kon blijven zitten als president Na de verkiezingen begon de achterkamertjespolitiek van Nieuw Front en dat heeft geen nieuwe gezichten opgeleverd, maar de oude bekende, incompetente gezichten. De mislukte voormalige president Venetiaan wordt opnieuw president van Suriname en de even incompetente Lachmon, inmiddels 83 jaar (sic!), voor de zoveelste keer voorzitter van het parlement.

Arm volk van Suriname!

De kiezer heeft onweerlegbaar duidelijk gemaakt de bezem te willen halen door de varkensstal van economie, rechtsstaat en openbaar bestuur en de politiek trakteert hen op meer van hetzelfde. Slechter dan onder Wijdenbosch is nauwelijks denkbaar, maar om van deze oude gezichten de noodzakelijke herstructurering en vernieuwing te verwachten gaat vele, zelfs Surinaamse, bruggen te ver.

Onder het koloniale bewind heeft Suriname zich ontwikkeld, goedschiks en kwaadschiks, tot een multi etnische samenleving, waarin etniciteit weliswaar een belangrijke rol speelde maar waarin dat met name in het openbaar bestuur en de politiek ten dele ook werd ontstegen. Het militaire bewind van Bouterse en alles wat daarna gekomen is heeft het land terug geworpen in een bijna niet te ontwarren kluwen van etnische en economische belangenbehartigers.

Het algemeen belang bestaat in Suriname sedert de onafhankelijkheid in 1976 gewoon niet meer, noch in de politiek, noch in het openbaar bestuur en ook niet in de rechtstaat. Het land is vergeven van het cliëntelisme, geen terrein van het leven is daardoor niet gecorrumpeerd. Economie, samenleving, politiek, openbaar bestuur en rechtstaat zijn door en door corrupt.

Zoals Bouterse en Wijdenbosch het beeldmerk zijn van het nieuwe cliëntelisme van een klasse van nieuwe corrupte rijken zo zijn Venetiaan en Lachmon het beeldmerk van het oude even corrupte etnisch- economische cliëntelisme. Het land schiet dus met de benoeming van deze personen weinig op, de elite van het nieuwe cliëntelisme wordt in het politieke bestuur voor de tweede keer vervangen door de elite van het oude cliëntelisme. Het lijkt mij als bewoner van dat land iets om gek en gedeprimeerd van te worden.

Intussen kan Nederland het zich niet permitteren om te doen alsof het hier gaat om een willekeurig buitenland. Meer dan de helft van de Surinamers woont inmiddels in ons land, waaronder vrijwel de gehele intelligentsia en een heel groot deel van de middenklasse. Deze uittocht van talent, zo bitter hard nodig in Suriname zelf, gaat nog steeds door en strekt zich nu ook al uit tot de goed opgeleide verpleegkundigen en werkers in de zorgsector waaraan in Nederland een groot tekort bestaat.

De voormalige kolonialen hebben onbedoeld en ongewild de voormalige kolonie letterlijk onthoofd. Het wordt nooit meer wat met Suriname als een deel van de Surinaamse intelligentsia en middenklasse die nu in ons land woont zich niet kan en wil inspannen voor de vernieuwing en herstructurering van zijn vaderland.

Voor zover ik dat kan bezien zijn velen van hen daartoe nog wel bereid, maar zien zij daartoe op korte termijn geen mogelijkheden. Vernederlandst als zij inmiddels zijn, hebben zij er geen behoefte aan om zich in dit corrupte wespennest te begeven en zien zij geen mogelijkheden om daaraan een einde te maken. Zij beperken zich tot zo nu en dan een vakantie in het moederland en tot de materiele ondersteuning van de achtergebleven verwanten. Zonder hun steun zouden velen daar nu honger leiden en helemaal niet meer weten hoe de eindjes aan elkaar te knopen.

De Nederlandse politiek staat nu voor een onmogelijk dilemma. Men kan de ontwikkelingshulp weer op gang brengen in de wetenschap dat daarvan veel verdwijnt in de zakken van deze corrupte cliëntelistische elite, of men kijkt de kat uit de boom in de wetenschap dat een groot deel van de bevolking het water tot aan de lippen staat.

Het zal dus pappen en nathouden worden. Geld geven onder voorwaarden, in de hoop dat niet al te veel daarvan verdwijnt in de zakken van de rijken. Die paar bruggen bijvoorbeeld maar betalen, opdat de regering van Suriname in de gelegenheid is enige orde op zaken te stellen aangaande 's lands financiën.

En dan te bedenken dat Suriname op het moment van de onafhankelijkheid beschikte over een goed openbaar bestuur, een degelijke rechtssysteem, een florerende economie en een welvarende en deels uitstekend opgeleide bevolking. Het land had nooit onafhankelijk moeten worden kunnen we achteraf concluderen. Gedane zaken nemen zelden een keer, het wachten is op betere tijden of terugkeer in de schoot van Nederland.

Pim Fortuyn