26 december 2001, Business Class

De NS directeur Reizigers sprak zich ferm uit: veel van de vertragingen in de treinenloop worden veroorzaakt door het NS personeel zelf, het is een kleine minderheid, ik schat 1% van ons personeel, maar toch met grote gevolgen.

Ik kan er voor de directeur nog wel een schepje bovenop doen. In mijn regio, Rotterdam, scoort het ziekteverzuim onder machinisten en conducteurs bij tijd en wijle, met name ten tijde van de protesten tegen het zogenoemde het rondje om de kerk, rond de 30%.

30% ziekte ongelooflijk, neen ronduit sabotage! Na de uitspraak van de directeur in Buitenhof (TV), direct de verontwaardigde reactie van de OR van NS, hoe de directeur bij dit soort vage en onware beschuldigingen kwam? En wat doet de directeur? Hij reageert gelijk een lulletje rozenwater en weet te melden dat hij verkeerd is begrepen en tot overmaat van ramp biedt hij ook nog eens zijn excuses aan, aan het voltallige NS personeel. Een nieuwe directeur die al zo snel elk gezag weet te verspelen. De man heeft gewoon gelijk en meer dan dat, feiten zijn tenslotte feiten.

Maar ja de NS, het GVB te Amsterdam en de politie worden in dit land nu eenmaal geregeerd door de vakbonden en de ondernemingsraden. Zij en niet de hoofdcommissarissen en de directies van de vervoersbedrijven bepalen wat er gebeurt bij de politie en het vervoer en dit alles onder het motto van: verworven rechten, houden wat je hebt en vooral nooit veranderen, want dat is het ergst denkbare!

De burgers en de klanten interesseren die bonden en OR’s geen malle moer, dat zijn lastige verstorende factoren, niet meer en niet minder. Het gaat om de rechten van het personeel en als dat een volstrekt beneden de maat en waardeloos product ten gevolge heeft dan is dat jammer, maar helaas pindakaas, het is niet anders!

Bij het openbaar vervoer is de arbeidsproductiviteit van de uitvoerenden volstrekt beneden de maat. Bij een 36-urige werkweek, die nog als veel te belastend wordt ervaren sic!, is een effectieve werktijd van rond de 55% al heel wat. Dus van de 36 uur werken ze er ongeveer 22 echt, de rest gaat op aan schaften, koffieleuten en wachten op de volgende rit. Die arme stakkers van een machinisten en conducteurs worden daar heel moe van, dat begrijpt u als reiziger maar al te goed!

Daar nu wilde de NS directie volstrekt terecht een einde aan maken door het personeel efficiënter in te zetten en verantwoordelijk te maken voor bepaalde lijnen zodat de vertragingen zouden worden teruggedrongen. Zo niet de vakbonden en de OR - koffieleuten en heel veel uitrusten en veel gezellig ouwehoeren met elkaar dat bevordert tenslotte de onderlinge saamhorigheid - zijn tenslotte belangrijker dan de reiziger, die zoekt het zelf maar uit. De plannen van de NS directie werden in de hoek gezet als het fameuze rondje om de kerk.

Het is wel duidelijk, de arbeidsorganisaties van NS, GVB en politie zijn dood- en doodziek. Er is geen plezier meer in het werk, de motivatie van het personeel is ver beneden nul gezakt en het is meer dan tijd om in te grijpen. Voor de NS betekent dit het volgende. De directie, Huizinga c.s., en de Raad van Commissarissen, Timmer c.s., dienen met onmiddellijke ingang hun functies neer te leggen. Niet zozeer vanwege al die belachelijke vertragingen en uitval van treinen, want dat is een erfenis van voorganger Den Besten, maar wel omdat ze er maar niet in slagen daar een eind aan te maken. Personeel en vakbonden worden door hen niet aangepakt. Dat laatste hoef je maar één keer te doen en de reiziger hoeft maar één keer door de zure appel heen te bijten. De NS directie lokt een staking uit, dat laatste is het recht van het personeel. Daarna ontslaat de directie alle stakers op staande voet, dat is het recht van de directie.

Vervolgens neem je het personeel op nieuwe voorwaarden aan en houd je de raddraaiers buiten de deur, die zoeken maar elders emplooi. Zo’n staking duurt al gauw een paar maanden, maar daarna kun je als directie dan ook beginnen aan de opbouw van een gezond bedrijf waar vakbeweging en OR niet meer op de stoel van de directie zitten, maar gewoon aan tafel om te overleggen over de CAO en over algemene werkomstandigheden i.p.v. zich tot in detail te bemoeien met dienstregelingen en inzet van personeel.

Dit alles zal een punctueel, schoon en veilig product opleveren, en daar moet de reiziger maar een paar maanden treinloos gedoe voor over hebben, nauwelijks een offer in het licht van de huidige wanprestatie.

Tot slot dient de heilloze privatisering van NS en de even belachelijke scheiding van NS reizigers en NS railinfrabeheer te worden beëindigd c.q. te worden opgeheven.

Privatisering van een monopolie heeft ondanks al het verstandloze gewauwel van onze vice première, mevrouw Jorritsma (VVD), geen enkele zin, integendeel. Voorts ziet de reiziger het punctueel verloop van de treinen als één en hetzelfde product. Bij vertraging of uitval klopt de reiziger nu eenmaal niet aan bij railinfrabeheer, maar bij NS Reizigers, welnu dan moet je de zaak in handen geven.

Kortom, terug naar de tijd van Dr. Ir. F.Q. den Hollander, de ooit legendarische president directeur van NS, toen de treinen nog schoon en veilig waren en stipt op tijd liepen!

Pim Fortuyn
Rotterdam, 26 december 2001