(11-02-2002)
door Sjuul Paradijs HILVERSUM - "Ik word de nieuwe premier van Nederland, vergis je niet", waren zaterdagnacht vlak voor zijn vertrek de laatste de woorden van Fortuyn, op de achterbank van zijn donkerrode Daimler. De partijtop velde in de bovenwoning van campagneleider Kay van der Linde aan de Hilversumse Neuweg het Salomonsoordeel over 'Professor Pim': over en sluiten.
Ruim twee maanden slechts heeft het verstandshuwelijk tussen Leefbaar Nederland en Pim Fortuyn geduurd. Van echte liefde is nooit sprake geweest. De gulzige oprichters van de partij, diskjockey Henk Westbroek, ex-VARA-man Jan Nagel, zakenman Willem van Kooten en Broos Schnetz, hadden altijd al hun twijfels over de excentrieke Fortuyn, maar vielen uiteindelijk voor het electorale gewin. De oorspronkelijke idealen van de nieuwe partij moesten daar even voor wijken.
Gisteravond sloeg de ex-lijsttrekker na alle opschudding opeens een andere, mildere toon aan. Fortuyn hoopt alsnog op een lijmpoging. Anders komt hij met een eigen lijst-Fortuyn.
"Ik ben niet van steen. Ik vind het heel erg en verdrietig, maar moet ik nou gaan huilen? Dit is allemaal dramatisch en emotioneel. De sfeer was zaterdagnacht vriendschappelijk, maar we kwamen niet nader tot elkaar. Misschien dat Jan Nagel toch nog een lijmpot vindt."
Macht
Voor de ijdele Pim Fortuyn was Leefbaar Nederland het ideale vehikel om zichzelf eindelijk in de schijnwerpers te plaatsen. De politieke columns die hij jarenlang schreef in Elsevier, de wekelijkse televisieoptredens bij Harry Mens en de lezingen voor Hlf. 10.000 per keer in het land konden zijn grenzeloze behoefte aan politieke invloed en macht niet meer bevredigen. Fortuyn heeft zich heilig voorgenomen dat de victorie op het Binnenhof voor hem op 15 mei 2002 begint: met of zonder Leefbaar Nederland.
Het was Fortuyn zelf die de top van Leefbaar Nederland in de herfst van 2001 voor het blok zette. "Of je neemt mij als lijsttrekker of ik richt een eigen partij op", luidde het dreigement. Voorzitter Jan Nagel, die toch al werd opgejut door geldschieter Van Kooten om haast te maken met het aanwijzen van een lijsttrekker, bepleitte nog een open procedure, maar accepteerde het aanbod van Fortuyn.
Zijn vrienden ontkennen dat de Rotterdammer lijdt aan grootheidswaanzin. "Maar hij is wel een beetje gestoord", zegt een zakenrelatie over het provocerende karakter van Fortuyn. Zanger Henk Westbroek zag de laatste tijd helemaal niets meer in Fortuyn, die bezig was met een politieke eenakter. Willem van Kooten, enigszins nerveus, voorzag dat door het optreden van Fortuyn PvdA-leider Ad Melkert het premierschap op een presenteerblaadje opgediend zou krijgen.
Met het voorstel om Artikel 1 in de Grondwet, het verbod op discriminatie, te schrappen, heeft Fortuyn zijn hand overspeeld. De partijtop veroordeelde zijn uitspraken en Fortuyn weigerde ze in te slikken.
Veel van het succes van Fortuyn was gebaseerd op bluf en zijn strijd tegen de islam, gesteund door de oplopende opiniepeilingen. Aanvankelijk bleef Leefbaar Nederland steken op elf zetels. Maar de 22 zetels bij de laatste Interview-peiling zijn een regelrechte sensatie.