(Bron: Nu.nl, 13-03-2002)
DEN HAAG - Na D66 en GroenLinks sluit ook PvdA-leider Melkert samenwerking met Pim Fortuyn in een nieuw kabinet uit. De "enorme kloof" die gaapt tussen de plannen zoals Fortuyn die verwoordt in zijn boek 'De puinhopen van acht jaar paars' en het gedachtengoed van de PvdA maakt samenwerking onmogelijk, zei Melkert woensdag. De drie partijen hekelen vooral "de afbraak van de sociale zekerheid" door Fortuyn.
In zijn reactie op het verkiezingsprogramma van de Lijst-Fortuyn daagde GroenLinks-leider Rosenmöller Melkert uit zich uit te spreken voor een progressief kabinet, waarin naast GroenLinks en de PvdA ook het CDA zitting zou moeten nemen. Door nu al nadrukkelijk te kiezen voor een 'sociale coalitie' verwacht Rosenmöller dat de opmars van Fortuyn gestuit kan worden. Melkert heeft steeds gezegd te hopen dat de campagne zich inhoudelijk zo ontwikkelt dat aan het eind van die campagne duidelijkheid over een toekomstige coalitie kan ontstaan.
VVD en CDA sluiten samenwerking met Fortuyn nog niet uit, maar hebben net als PvdA, D66 en GroenLinks forse kritiek op zijn verkiezingsprogramma, dat overwegend als a-sociaal en volstrekt onhaalbaar wordt bestempeld.
NIPO
In een opiniepeiling van het NIPO streefde Fortuyn woensdag de VVD en het CDA voorbij. Fortuyn komt uit op 27 'virtuele' zetels. De VVD zou nog mogen rekenen op 25 zetels, terwijl dat er nu 38 zijn en het CDA behoudt de huidige 29 zetels. De PvdA keldert in het onderzoek, dat is gedaan in opdracht van 2Vandaag van 45 naar 31 zetels. PvdA en VVD wijten de voor hun slechte peiling aan het nachtelijke lijsttrekkersdebat na afloop van de gemeenteraadsverkiezingen.
Debat
Melkert en VVD-leider Dijkstal kregen veel kritiek op hun optreden tijdens de eerste confrontatie met Fortuyn. Beiden hebben na het debat het boetekleed aangetrokken. Dijkstal kwalificeerde de peiling als "zeer slecht". Maar bij de VVD is volgens hem geen sprake van paniek. "We gaan ons niet laten afslachten, maar er tegen aan." De liberale voorman maakt zich grote zorgen over de stabiliteit van het bestuur in Nederland.
De plotselinge opkomst van een politieke outsider als Fortuyn kan volgens hem tot grote problemen leiden, zoals ook elders in Europa is gebeurd.
'De puinhopen van acht jaar paars'
Het verkiezingsprogramma van Fortuyn doet wat dat betreft het ergste vermoeden, vindt Dijkstal. De gewezen professor komt niet met werkelijke oplossingen voor problemen en Dijkstal heeft, net als alle andere fracties, ook geen goed woord over voor het ontbreken van een financiële onderbouwing van de plannen. VVD en PvdA reageren later nog uitgebreider op 'De puinhopen van acht jaar paars'.
Net als Melkert ziet ook D66-leider De Graaf veel voorstellen "die in het geheel niet stroken met ons gedachtengoed". "Zijn plannen over immigranten, integratie, afbraak van de sociale zekerheid en het onderwijs lijken nergens op", stelt De Graaf. Fortuyns aandacht voor bestuurlijke vernieuwing, een stokpaardje van D66, kan wel rekenen op instemming van De Graaf.
WAO
In navolging van D66 vindt ook Rosenmöller dat Fortuyns plannen met sociaal beleid niets van doen hebben. Hij laakt Fortuyns voorstellen om patiënten een eigen bijdrage te laten betalen en alleen mensen met beroepsziekten toe te laten tot de WAO. "Met kanker en AIDS ga je dus naar de bijstand. En dan maar particulier bijverzekeren. Mensen met een laag inkomen worden hier echt de dupe van."
CDA-leider Balkenende is het met Fortuyn eens dat de kwaliteit van het onderwijs, de zorg en het bestrijden van de criminaliteit tekort schieten, maar vindt dat de publicist-politicus de "botte bijl" hanteert. Een samenhangende visie op hoe de samenleving er uit moet zien ontbreekt volgens Balkenende.
Leefbaar Nederland
Leefbaar Nederland groeit in de NIPO-peiling bescheiden in vergelijking met Fortuyn. De partij van de kersverse lijsttrekker Teeven gaat van 6 zetels in de vorige peiling naar 7 nu. D66 staat op 7 zetels, de helft van het huidige aantal in de Kamer.
GroenLinks moet 2 van de huidige zetels inleveren en komt uit op 9. De SGP levert een zetel in en komt op 2, ChristenUnie en SP winnen een zetel en staan op 6.