Maandenlang schurkten CDA en de Lijst Pim Fortuyn tegen elkaar aan. Deze week kozen ze voor de aanval. Balkenende is 'te jong' en uitspraken van Fortuyn 'kunnen leiden tot discriminatie'.

Den Haag - 'Beetje onverstandig om de lijsttrekker te piepelen van een partij waarmee je zo graag wilt samenwerken.'' Kandidaat-premier Jan Peter Balkenende (CDA) was maandag niet blij met opmerkingen van medekandidaat Pim Fortuyn. De CDA'er was echt 'te jong' en te onervaren' om minister-president te worden, vond de LPF-lijsttrekker.

Balkenende antwoordde dat hij twijfels had over de stabiliteit van de toekomstige Kamerfractie van Fortuyn. En waar wilde deze eigenlijk het geld voor al zijn plannen vandaan halen?

Tot dan toe waren de twee vooral aardig tegen elkaar. Fortuyn liet telkens weten dat hij graag wilde deelnemen aan een coalitie met CDA en VVD. Balkenende was mild over het boek van zijn collega en diens opvattingen over moslims en andere minderheden.

Maar de CDA-leider kreeg in de gaten dat een groot deel van zijn achterban niets moet hebben van Fortuyn. En het CDA hecht zeer aan zijn middenpositie. De partij wil de sleutel van de formatie in handen houden.

Dinsdag zei Balkenende daarom dat de `wederopbouw na Paars', waarover hij schrijft in zijn eigen boek, heel wat anders is dan de `puinhopen van acht jaar Paars' in het boek van Fortuyn. ,,Als het associaties oproept met de tijd na de Tweede Wereldoorlog, dan is dat te sterk'', legde hij gisteren uit.

Op de radio maakte Balkenende alsnog bezwaren tegen het programma van de concurrent. Vooral dat Fortuyn de islam een `achterlijke' cultuur noemde. Dat kon echt niet. ,,Hoe ga je met elkaar om in dit land? Daar horen elementen van respect bij. Op deze manier vervreemd je mensen van elkaar. Dat kan leiden tot discriminatie.''

Als Fortuyn er niet op terugkomt, is dat `een gigantische barrière' voor decoalitieonderhandelingen na de verkiezingen. Maar Balkenende wil nou ook weer niet gezegd hebben dat samenwerking dan uitgesloten is. Nou oké, reageerde Fortuyn een uur later. Hij wil de term `achterlijk' wel vervangen door `achterlopend'. Dat is al een begin van afzwakking, concludeerde de CDA-leider. ,,Zoals hij ook over de WAO en de JSF van standpunt is veranderd.''

Fortuyn weigerde zijn mening over migranten nog verder bij te stellen, maar wil na de verkiezingen best compromissen sluiten. ,,De soep wordt niet zo heet gegeten als ze wordt opgediend. Balkenende moet mij mijn filosofische uitgangspunt gunnen. Op 15 mei bepaalt het volk hoe het er gaat uitzien. Daarna praten we verder. Het gaat uiteindelijk om beleid en ik denk dat we dan op één lijn kunnen komen.''

Het spreekt volgens hem wel vanzelf dat een LPF-minister straks het vreemdelingenbeleid in portefeuille krijgt. In beginsel is dat geen van de kandidaat-Kamerleden, maar iemand uit het bedrijfsleven.

Fortuyn - die zich aan een journalist van het Britse blad The Economist voorstelde als `de volgende premier van Nederland' - vindt op zijn beurt dat ook Balkenende zich moet aanpassen. ,,We moeten hem maar beschouwen als ons kind van staat. Een briljante man, maar hij moet nog even opgevoed worden.''